Η πυρκαγιά, που έπληξε την Παρασκευή και το Σάββατο 14 και 15 Ιουλίου χωριά της Ορεινής Νάξου, άφησε στο διάβα της ανυπολόγιστη οικολογική καταστροφή.
Αυτό, όμως, που μπορεί με σχετική ακρίβεια να υπολογιστεί, είναι η ζημιά στην περιουσία και το εισόδημα Aγροτοκτηνοτρόφων μας που επλήγησαν από την καταστροφική φωτιά. Είναι ανάγκη να τονίσουμε ότι όσοι ορεινοί Ναξιώτες ασχολούνται με τον πρωτογενή τομέα είναι οι πιο φτωχοί και ευάλωτοι από τους γεωργοκτηνοτρόφους του νησιού.
Η πυρκαγιά, που ξεκίνησε από την Κεραμωτή και επεκτάθηκε στ’ Απεράθου και τη Μονή, έπληξε άμεσα ή έμμεσα πέντε χωριά, δεδομένου ότι η περιουσία και άλλων παραγωγών βρισκόταν στις πληγείσες περιοχές που έγιναν παρανάλωμα του πυρός. Και μάλιστα σε μια περίοδο που ο πρωτογενής τομέας της ελληνικής οικονομίας δεν περνά τις καλύτερες μέρες του.
Τα πληγέντα χωριά είναι πέντε: Κεραμωτή, Μονή, Απεράθου, Κόρωνος και Κινίδαρος. Σχεδόν κάθε χρόνο είμαστε μάρτυρες αυτής της περιβαλλοντικής και παραγωγικής εγκληματικής, από δόλο ή αμέλεια, καταστροφής του φυσικού και οικονομικού πλούτου του νησιού και πολύ λίγα σχεδιάζονται και πραγματοποιούνται σε προληπτικό, κυρίως, αλλά και από πλευράς αποκατάστασης των φυσικών και οικονομικών ζημιών.
Οι επιπτώσεις στο αγροτοκτηνοτροφικό εισόδημα, στη βλάστηση (αιωνόβια δένδρα παραδόθηκαν στις αδηφάγες φλόγες), στις καλλιέργειες, στη βόσκηση, στο κλίμα, στον τουρισμό, στο Ναξιακό οικοσύστημα, είναι προφανείς. Οι εναπομείναντες κάτοικοι των χωριών αυτών, που έχουν μικρό εισόδημα, κρατούν ακόμα ζωντανά τα εγκαταλελειμμένα, τα σχεδόν ερημωμένα αυτά χωριά, τα ιδιαίτερα έθιμα, την παραδοσιακή αγροτική και κτηνοτροφική παραγωγή τους.
Μετά την τελευταία καταστροφική πυρκαγιά, είναι χρέος των αρμοδίων (κυβέρνησης, κρατικών Υπηρεσιών, Περιφέρειας, Δήμου) να λάβουν, έστω αυτή τη φορά, άμεσα και αποτελεσματικά μέτρα.
Τα πρώτα και κύρια είναι αυτά που θα ανακουφίσουν και θα ενισχύσουν, άμεσα και ουσιαστικά, τους πυρόπληκτους αγροτοκτηνοτρόφους μας, δεδομένου ότι η εμπειρία δείχνει ότι χρονίζουν οι λήψεις αποφάσεων, λόγω γραφειοκρατίας, διοικητικής και πολιτικής βραδυπορίας ή αδιαφορίας. Συγχρόνως, χρειάζεται δέσμη μέτρων για τη θωράκιση και τόνωση του φυσικού περιβάλλοντος.
Επιβάλλεται, λοιπόν:
1. ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗ ΤΩΝ ΠΥΡΟΠΛΗΚΤΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΩΝ
-άμεση καταγραφή και ακριβής εκτίμηση των ζημιών
-ταχεία υπέρβαση των χρονοβόρων διαδικασιών με παρέμβαση της κυβέρνησης (Υπουργεία Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων) κρατικών-κεντρικών και περιφερειακών- Υπηρεσιών, Επαρχείου και Δήμου για την κατ’ αρχάς προκαταβολή έναντι επιχορήγησης (ενίσχυσης) των πληγέντων για την αντιμετώπιση των ζημιών-θετικών και αποθετικών-, για επιβίωση των πληγέντων και αναπλήρωση του απολεσθέντος κεφαλαίου
-αποζημίωση για την καταστροφή της φυτικής παραγωγής, του ζωϊκού κεφαλαίου, κτηρίων και για όποια άλλη βλάβη, άσχετα από τους όρους και τις προϋποθέσεις του Οργανισμού Ελληνικών Γεωργικών Ασφαλίσεων
-μέτρα ανακούφισης των πυρόπληκτων από υποχρεώσεις σε κράτος, Δήμο, τράπεζες, κοινωφελείς επιχειρήσεις
-άμεση αποκατάσταση των υποδομών που επλήγησαν
Οι βουλευτές του νομού και τα κόμματα, σε τοπικό και κεντρικό επίπεδο, πρέπει να ενεργοποιηθούν, να παρακολουθούν στενά την πορεία χορήγησης των ενισχύσεων και αποζημιώσεων και την εφαρμογή όλων των αναγκαίων μέτρων αναδάσωσης και να αναδείξουν το θέμα, με ερωτήσεις, επερωτήσεις και αναφορές, στη Βουλή.
2. ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΝΑΞΙΑΚΟΥ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΛΟΥΤΟΥ
-άμεση διερεύνηση των αιτιών πρόκλησης της τελευταίας πυρκαγιάς και κήρυξη ως αναδασωτέας όλης της καμένης περιοχής
-καταλογισμός ευθυνών στους φυσικούς και πολιτικούς αυτουργούς και συνεργούς
-συνεχής και πολλαπλή ενημέρωση του κόσμου για τους κινδύνους πυρκαγιών, με οδηγίες πρόληψης και προστασίας, με παράλληλη ενθάρρυνση της ανάπτυξης εθελοντικού κινήματος περιφρούρησης του φυσικού, δασικού και παραγωγικού μας πλούτου
-έγκαιρη προετοιμασία και συντονισμός δράσης των εμπλεκόμενων Υπηρεσιών σε περίπτωση εκδήλωσης φωτιάς
-θωράκιση του νησιού με σύγχρονα μέσα και ενίσχυση των αρμόδιων κρατικών, επαρχιακών και δημοτικών φορέων με προσωπικό, έτσι ώστε να επιτηρούνται οι περιοχές υψηλού κινδύνου, ειδικά κατά τις ύποπτες καιρικά εποχές
-άμεση αναδάσωση της καμένης γης και αποκατάσταση του ορεινού ανάγλυφου και του παραδοσιακού τοπίου του Ναξιακού ορεινού όγκου, που οφείλουμε να κληροδοτήσουμε όσον το δυνατό αλώβητο στις μεταγενέστερες γενιές
-δημιουργία δικτύου αντιπυρικών ζωνών και τρόπων έγκαιρης παρέμβασης
-άμεση εκτέλεση έργων αντιδιαβρωτικής και αντιπλημμυρικής προστασίας, γιατί η πληγωμένη γη εκδικείται με παρεπόμενες καταστροφές και ζημιές, που οδηγούν σε ερημοποίηση.
Ξανατονίζουμε ότι οι τοπικές κοινωνίες πρέπει να ενημερώνονται συνεχώς και με πληρότητα και να ευαισθητοποιούνται σε θέματα προστασίας του ιστορικού, παραδοσιακού, φυσικού, πολιτιστικού και οικιστικού περιβάλλοντος των νησιών μας, έτσι ώστε να αποφεύγονται ή να ελαχιστοποιούνται ακόμα και οι από αμέλεια εμπρησμοί. Να αντιδρούν οργανωμένα και με σχέδιο σε φαινόμενα ατομικής αδράνειας και ανευθυνότητας, Kρατικής και τοπικής (Διοικητικής και Αυτοδιοικητικής) αβελτηρίας, ανευθυνότητας και ανικανότητας, απέναντι σε φαινόμενα απερήμωσης της Ορεινής Νάξου, σε φαινόμενα περιβαλλοντικών προσβολών, που διαταράσσουν την οικολογική ισορροπία.
Η Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Νάξου στεκόταν, στέκεται και θα σταθεί, με συνέπεια, ουσιαστικά και δυναμικά, στο πλευρό των Aγροτοκτηνοτρόφων μας, εν προκειμένω των πυρόπληκτων της Ορεινής Νάξου. Το ίδιο περιμένουμε και διεκδικούμε να κάνουν και οι Kυβερνητικοί, Kρατικοί και Aυτοδιοικητικοί παράγοντες.
Νάξος, 17 Ιουλίου 2023
Για την ΕΑΣ Νάξου ΑΕΣ ΑΕ
Ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος
Δημήτρης Καπούνης