Η οικονομική και επισιτιστική κρίση της εποχής μας, που έχει φυσικά και στη Νάξο τον αντίκτυπό της, έχει πλήξει αφόρητα τους παραγωγούς του πρωτογενούς τομέα της οικονομίας μας, αλλά και τους ναξιώτες καταναλωτές. Οι επιπτώσεις της ενεργειακής και αγροδιατροφικής κρίσης θα εξαρτηθούν από τη χρονική διάρκειά τους. Τα σημάδια δεν είναι ευοίωνα.
Με την ευκαιρία αυτή, έρχεται επιτακτικά στην επικαιρότητα το Φράγμα του Τσικαλαριού, που κοντεύει να καταντήσει σαν το γεφύρι της Άρτας. Τον Ιούλιο του 2009 υπογράφτηκε η απόφαση ένταξης του έργου στο Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης με χρηματοδότηση 37,5 εκατ. ευρώ. Στην απόφαση προβλεπόταν και η κατασκευή δικτύων αξιοποίησης των ταμιευτήρων του Τσικαλαριού, της Φανερωμένης και των Εγκαρών. Βέβαια, το ποσό αυτό δεν επαρκεί σήμερα και τα προγράμματα που τρέχουν μας περιμένουν για πρόσθετη χρηματοδότηση. Εκείνη που δεν μπορεί να περιμένει είναι η αντοχή, η ανθεκτικότητα του παραγωγού που έχει φθάσει τα όριά της.
Το Φράγμα εγκαινιάστηκε πολλές φορές για επικοινωνιακούς, ως συνήθως, λόγους και μόνον μετά τις 22 Αυγούστου 2017 και τα εγκαίνια από τον πρώην υπουργό Γεωργίας Βαγγέλη Αποστόλου άρχισε να κινείται το έργο.
Αν λειτουργούσαν, όμως, το Φράγμα του Τσικαλαριού (Ποταμιάς) και τα δίκτυα άρδευσης όλων των φραγμάτων, δεν θα είχαν σήμερα οι παραγωγοί της Νάξου δυσβάστακτο πρόβλημα επιβίωσης, λόγω του παραγωγικού κόστους, ειδικά των ζωοτροφών. Σε άλλα μέρα πουλάνε οι κτηνοτρόφοι τα κοπάδια τους. Εδώ, πόσο και πόσοι θα αντέξουν, παρά τη στήριξη της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Νάξου;
Γι’ αυτό θέτουμε ξανά και πιέζουμε για το Φράγμα του Τσικαλαριού και τα δίκτυα των φραγμάτων.
Μπορεί να υπάρχει πρόθεση να αυξηθούν οι καλλιέργειες των δημητριακών, να ενταχθούν στις συνδεδεμένες ενισχύσεις το μαλακό σιτάρι και το καλαμπόκι, να στηριχθούν προσωρινά οι αγρότες, να ενεργοποιηθεί το Ταμείο Κρίσης, της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά μετά τι θα γίνει; Και με το υπόλοιπο ζωϊκό κεφάλαιο που μένει έξω από τις ενισχύσεις τι θα γίνει;
Πάντως, μεσομακροπρόθεσμα, βασικά έργα υποδομής, όπως τα φράγματα και τα δίκτυα, θα δώσουν ανάσα και λύσεις.
Επίσης, χρειάζεται παρέμβαση τώρα, άμεσα, στην αγορά, για να ανακουφιστούν οι αγροτοκτηνοτρόφοι, που ζορίζονται από την κρίση και τον ανταγωνισμό. Γι’ αυτό χτυπάμε καμπανάκι κινδύνου. Πρέπει να μειωθεί το κόστος παραγωγής. Ειδικά πρέπει να υπάρξει μέριμνα ενίσχυσης της κτηνοτροφίας, όπου γίνονται και οι μεγαλύτερες εισαγωγές του πρωτογενούς τομέα. Η μικρή ενίσχυση των ζωοτροφών επί των πωλήσεων του 2021 είναι αμελητέα. Πώς οι κτηνοτρόφοι μας θα ανταγωνιστούν το εισαγόμενο κρέας;
Η προτεραιοποίηση είναι πολιτική επιλογή και πράξη. Όλα αυτά τα χρόνια κοιτάμε τα πλοία να περνούν. Παρά την προσπάθεια και τους αγώνες της ΕΑΣ, δυστυχώς δεν συμβάλλουν όλοι οι αρμόδιοι φορείς με συντονισμένες, ενωτικές προσπάθειες για να βοηθήσουμε την παραγωγή και την οικονομία τη δική μας και των άλλων νησιών, δεδομένης της δυναμικότητας και των δυνατοτήτων της ναξιακής γεωργικής οικονομίας.
Εδώ και τώρα, λοιπόν, να ξεμπλέξουμε το Φράγμα από τα…φράγματα, τα εμπόδια και τα γρανάζια της γραφειοκρατίας και της αργοπορίας.
Το μέλλον μπορεί να επιφυλάξει χειρότερες εκπλήξεις στον αγροδιατροφικό τομέα. Το Φράγμα του Τσικαλαριού δεν μπορεί να περιμένει άλλο.
Νάξος, 8 Απριλίου 2022
Ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Ε.Α.Σ. Νάξου
Δημήτρης Καπούνης