Η Ένωση
ΕΑΣ ΝΑΞΟΥ
Η Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Νάξου ιδρύθηκε το 1926 από έναν πολύ μικρό αριθμό πρωτοβάθμιων Αγροτικών Συνεταιρισμών για την εξυπηρέτηση των μελών τους και την τυροκόμηση μικρών ποσοτήτων γάλακτος.
Η Γραβιέρα Νάξου
Σταδιακά, οι αγροτικοί συνεταιρισμοί στην επικράτεια του νησιού αυξήθηκαν στους 32, με φυσικά μέλη 3.654 αγροτοκτηνοτρόφους. Επίσης, με την πάροδο των ετών αυξήθηκαν και οι δραστηριότητες της Ε.Α.Σ. Νάξου και, το 1955, κάποιοι από τους αγροτοκτηνοτρόφους του νησιού, θέλοντας να φτιάξουν δικό τους τυρί, λόγω του ότι η αγελαδοτροφία αναπτυσσόταν με ταχείς ρυθμούς και η παραγόμενη ποσότητα γάλακτος αυξανόταν, άρχισαν να συγκεντρώνουν το γάλα τους, η δε Ε.Α.Σ. τούς παρείχε την τεχνογνωσία. Έτσι, προέκυψε η περίφημη σήμερα ΓΡΑΒΙΕΡΑ ΝΑΞΟΥ, το ένα από τα δύο πιο σημαντικά προϊόντα του νησιού μας. Επειδή το συγκεκριμένο προϊόν κέρδισε το καταναλωτικό κοινό και η παραγωγή μεγάλωνε, η Ε.Α.Σ. Νάξου αποφάσισε (1996) να προχωρήσει στην Πιστοποίηση της Γραβιέρας Νάξου ως Προϊόντος Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (Π.Ο.Π).
Στο μεταξύ, η Ε.Α.Σ. Νάξου, καταβάλλοντας τεράστια ποσά, προχώρησε στην ανέγερση μιας σύγχρονης Μονάδας Επεξεργασίας Γάλακτος. Δεν έμεινε ωστόσο εκεί. Ασχολήθηκε ενεργά και με το άλλο σπουδαίο προϊόν της Νάξου, την ΠΑΤΑΤΑ ΝΑΞΟΥ, δημιουργώντας (με ίδια κεφάλαια) ένα σύγχρονο Πιστοποιημένο Συσκευαστήριο, ενώ προ μερικών ετών προχώρησε και στην Πιστοποίηση της Πατάτας Νάξου ως Προϊόντος Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης (Π.Γ.Ε).
Σήμερα
Σήμερα, η Ε.Α.Σ. Νάξου έχει καταστεί κινητήριος δύναμη και μοχλός ανάπτυξης για τον αγροτικό κόσμο της Νάξου αλλά και ευρύτερα για την οικονομία του συνόλου του νησιού, διατηρώντας πάντα την προσήλωσή της στην ποιότητα και τις παραδοσιακές αξίες και λειτουργώντας απρόσκοπτα με σκοπό την εξυπηρέτηση των συνεταιρισμών-μελών της.
Το 2014 η Ε.Α.Σ. Νάξου μετατράπηκε σε Αγροτική Εταιρική Σύμπραξη – Ανώνυμη Εταιρεία, στηριζόμενη σε 12 πρωτοβάθμιους Αγροτικούς Συνεταιρισμούς, οι οποίοι αποτελούν και τους Μετόχους της Εταιρείας. Αυτή τη στιγμή η Ε.Α.Σ. Νάξου απασχολεί 135 μόνιμους εργαζόμενους και περίπου 40 εποχικούς, ενώ διοικείται από 5μελές Διοικητικό Συμβούλιο, 5ετούς θητείας, το οποίο ανέλαβε τη διοίκησή της την 1η Ιανουαρίου 2015. Επιπροσθέτως, διαθέτει μεγάλο δίκτυο διανομής και τροφοδοσίας των προϊόντων της στη Νάξο και στα γύρω νησιά (Μικρές Κυκλάδες, Πάρο, Σαντορίνη και Μύκονο).
Επίσης, στην πορεία της μέσα στον χρόνο, η Ε.Α.Σ. Νάξου έχει κατακτήσει αρκετές διακρίσεις και βραβεύσεις, με κορυφαίες το ΧΡΥΣΟ ΒΡΑΒΕΙΟ ΓΕΥΣΗΣ στην Ελλάδα και τα δύο Αστέρια στον Διαγωνισμό Ανώτερης γεύσης στο Ινστιτούτο iTQi των Βρυξελλών (2015, 2016, 2018).
Τέλος, εκτός από την έντονη εμπορική της δραστηριότητα η Ε.Α.Σ. Νάξου έχει να επιδείξει και σπουδαίο κοινωνικό έργο.
Η ετήσια παραγωγή της Ε.Α.Σ. Νάξου
Οι αγρότες και κτηνοτρόφοι που είναι μέλη της Ε.Α.Σ. Νάξου εκτρέφουν περίπου 3.000 γαλακτοφόρες αγελάδες, περίπου 5.000 βοοειδή για πάχυνση και 80-100.000 αιγοπρόβατα. Επίσης, η ετήσια παραγωγή (εαρινή και φθινοπωρινή) της πατάτας «αγγίζει» τα 3.200.000 κιλά. Οι αγρότες και κτηνοτρόφοι οι οποίοι είναι μέλη της Ε.Α.Σ. Νάξου διακινούν μέσω αυτής τα προϊόντα τους, ενώ προμηθεύονται από εκείνην όλες τις πρώτες ύλες που χρειάζονται.
ΓΑΛΑΚΤΟΚΟΜΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ
Ετήσια αραγωγή: φρέσκο παστεριωμένο γάλα, σοκολατούχο γάλα, γιαούρτι, φρέσκο βούτυρο. Παραγωγή: περίπου 300 τόνοι.
ΤΥΡΟΚΟΜΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ
Ετήσια Παραγωγή: (α) Γραβιέρα Νάξου (Π.Ο.Π.) 1.000 τόνοι, (β) Κεφαλοτύρι Νάξου, Ορεινό Νάξου, Γίδινο Νάξου, Τυρί με βότανα και άλλα τυροκομικά προϊόντα: περίπου 200 τόνοι.
ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΠΑΤΑΤΑΣ ΝΑΞΟΥ
Ετήσια παραγωγή πατάτας:3.200 τόνοι., Ετήσια παραγωγή πατατόσπορου:3.200 τόνοι.
Συνεργασία με Leader A.E.
Από την 1η Ιανουαρίου του 2013 την διάθεση των τυροκομικών προϊόντων της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Νάξου (και κυρίως της γραβιέρας Νάξου Π.Ο.Π.) για την αγορά του εσωτερικού έχει αναλάβει, κατ’ αποκλειστικότητα, η εταιρεία Leader A.E. (Σαλαμίνος 72, Ασπρόπυργος, τηλέφωνο.: 210 5580590, e-mail: leader@leaderfoods.gr).